Cranio-Sacraal therapie is een holistische behandelwijze, waarbij het doel is ontspanning te brengen in het cranio-sacraal systeem en het bindweefselsysteem met behulp van zachte technieken.
Lichaam is een eenheid
Cranio-Sacraal gaat er van uit dat het lichaam een eenheid is. Alle structuren in het lichaam zijn direct of indirect met elkaar verbonden door het bindweefsel. Dit bindweefsel (fascia) kun je zien als een soort laken waar de schedel, het ruggenmerg, alle organen, de botten, de spieren, de gewrichten, de bloedvaten en de zenuwen in gevouwen zitten. Beperkingen in het bindweefsel kunnen hierdoor klachten veroorzaken op vele plaatsen in het lichaam. Dit betekent dat bij bijvoorbeeld nekklachten de oorzaak van het probleem in de nek kan zitten, maar ook net zo goed ergens anders in het lichaam.
Het bindweefsel geeft stevigheid en bescherming, maar zorgt ook voor beweeglijkheid. Om te kunnen leven moeten we vrij kunnen bewegen. Bewegen is leven. Fysieke letsels maar ook niet uitgedrukte gevoelens van angst en pijn, worden door het lichaam opgeslagen en zorgen er uiteindelijk voor dat het cranio-sacraal ritme uit balans raakt, krimpt of vast gaat zitten. Dit beïnvloedt de hersenen en het zenuwstelsel en zorgt ervoor dat het systeem wordt aangetast.
Cranio-Sacraal systeem
Het cranio-sacraal systeem bestaat uit de hersenen, het ruggenmerg, het dikke vlies dat daaromheen zit (dura mater) en de hersen- en ruggenmergvloeistof dat tussen die twee vloeit. Het geheel wordt omgeven en beschermd door de botten van de schedel (cranium) en wervelkolom tot onder aan je heiligbeen (sacrum). Binnen dit systeem bevindt zich ook het zenuwstelsel. De hoeveelheid hersen- en ruggenmergvloeistof neemt via een pompsysteem diep binnenin de hersenen ritmisch toe en af, waardoor er drukverschillen ontstaan. Dit drukverschil zorgt ervoor dat de botten van de schedel uitzetten, vervolgens worden de wervels lichtjes van elkaar geduwd waarna het sacrum naar onder en vervolgens naar binnen roteert. Dit cranio-sacraal ritme uit zich als een uitdijende en inkrimpende golf die overal op het lichaam voelbaar is. Dit ritme beweegt alles mee, van fascia (bindweefsel) om de organen heen tot en met de pezen, botten, spieren en hersenbeenderen.
We kunnen dit ritme beschouwen als de ademhaling van het zenuwstelsel. Dit stelsel regelt de werking van alles wat er in het lichaam gebeurt. Daarmee is het cranio-sacraal ritme, naast de ademhaling en de hartslag, de derde primaire levensfunctie van het lichaam. Door de pompbeweging van het cranio-sacraal systeem krijgen de cellen continue vers vocht toegediend. Na gebruik van dit vocht, waarin zich ondertussen afvalstoffen hebben opgehoopt, wordt het weer opgenomen in de bloedbaan. Wordt het ritme door een lichamelijke of emotionele blokkade in zijn functie belemmerd of verstoord dan belemmert dit de doorstroming in het lichaam en dat heeft een negatief effect op de gezondheid.
Behandelwijze
De behandelaar zal werken aan het optimaliseren van de elasticiteit en ruimte binnen de schedelbeenderen en de overige delen van het cranio-sacraal systeem. Hiervoor legt de behandelaar de handen zeer zacht en losjes op het lichaam en laat ze in het cranio-sacraal ritme mee bewegen. Daar waar de handen voelen dat het ritme verstoord is zit vaak een opeenhoping van afvalstoffen. Je kunt dit zelf onder andere voelen als warmte of als je erover heen gaat met je handen als een stroeve stroperige massa. Het kan ook harder aanvoelen als andere delen van het lichaam. De behandelaar houdt de handen op die plek en zal kijken of deze de doorstroming weer op gang kan krijgen op die plek. De belangrijkste werktuigen van een Cranio-Sacraal therapeut zijn de handen en intentie in combinatie met verschillende technieken. De meeste plekken waar de therapeut aan werkt is het hoofd, de wervelkolom en het bekken omdat dit de werking van het zenuwstelsel, het hormoonstelsel, het immuunsysteem en de functie van het lichaam een flinke oppepper geeft. Daardoor verbetert de beweeglijkheid van het weefsel, neemt de vitaliteit toe en wordt het zelfgenezende vermogen van het lichaam gestimuleerd dan wel gereactiveerd.
Gedurende de behandeling kan het zijn dat het cranio-sacraal systeem stil komt te liggen. Dat wordt ook wel het stillpoint genoemd. Bij de mens is het zo dat die daarbij in een soort diepe slaap terecht komt, waarbij dan energie wordt onttrokken aan de hersenen en ingezet wordt voor reparatie van het lichaam. Ook tijdens onze slaap kennen we stillpoint-perioden waarin het lichaam zich herstelt. Zowel behandelaar als paard ervaren dit stillpoint als een moment van tijdloze heilzame rust. Met Cranio-Sacraal maken we gebruik van de enorme intelligentie van het lichaam, die veel verder gaat dan de intelligentie (IQ) van ons denken. Niet de ziektesymptomen op zichzelf worden behandeld, maar er vindt behandeling plaats van de 'cliënt'.
Geschiedenis
Cranio-Sacraal therapie is een holistische behandelmethode die voortkomt uit de osteopathie. De Amerikaanse osteopaat W.G. Sutherland ontdekte het grote belang van het cranio-sacraal systeem in het menselijke lichaam. Hij is dan ook verantwoordelijk voor de meeste technieken, zoals die tegenwoordig gebruikt worden. Rond 1940 startte het onderwijs in deze methode. Maar pas na 1985 vond er een explosieve groei plaats dankzij het werk van Dr. J. Upledger. Door opvallende resultaten en nieuwe technieken heeft Cranio-Sacraal zich ontwikkeld tot een zelfstandige therapie. De laatste jaren wordt, met name in Amerika, wetenschappelijk onderzoek verricht om de erkenning van deze therapie binnen de gezondheidszorg te ondersteunen.
Wanneer Cranio-Sacraal?
Deze holistische behandelwijze is geschikt voor zowel zieke als gezonde mensen en dieren. Aangezien Cranio-Sacraal therapie het lichaam uitnodigt weer zo veel mogelijk te gaan functioneren zoals de natuur het bedoeld heeft en het zelfgenezend vermogen stimuleert, is het soort klachten dat behandeld kan worden zeer divers. Zeer veel lichamelijke gebreken, maar ook gedragsproblemen kunnen verminderen of zelfs genezen. Alle structuren in het lichaam zijn direct of indirect met elkaar verbonden en daarom zijn veel oorzaken terug te vinden in het cranio-sacraal systeem. Zo kan spanning in de schedel door een val of verkeerd gebruik van een bit leiden tot problemen in het heiligbeen of in de achterhand. Ook het gebruik van een niet goed passend zadel of te strak aangetrokken singels kan leiden tot spanningen. Maar ook niet te vergeten is onze invloed die we hebben in het berijden en het trainen van paarden. Cranio-Sacraal werkt preventief zodat ernstige problemen voorkomen kunnen worden: