Manuele lymfedrainage is een zachte massagevorm, die het lymfestelsel stimuleert in zijn functie van afvoeren van lichaamsvochten en afvalstoffen. Het verhoogt de immuniteit, verlaagt de stress
en optimaliseert het hormonale systeem. Het neurovegetatieve zenuwstelsel (deel van het zenuwstelsel, dat zelfstandig zorgt voor het aansturen van verschillende organen) wordt in evenwicht
gebracht, wat een diepe ontspanning geeft.
Wat is lymfe?
Alle cellen in ons lichaam zijn omgeven door een vloeistof die extracellulair weefselvocht wordt genoemd. Als het weefselvocht zich in de lymfevaten bevindt, wordt het ‘lymfe’ genoemd. Lymfe is
dus een kleurloze lichaamsvloeistof dat bestaat uit water, zouten, afvalstoffen, hormonen, enzymen, vetten, eiwitten, antistoffen en witte bloedlichaampjes. Het lymfesysteem zuivert deze
vloeistof en zorgt ervoor dat de cellen in een gezonde omgeving leven.
Hoe ontstaat lymfe?
Bloed in de bloedvaten is eiwitrijk en staat onder enige druk. Door de bloeddruk en osmose wordt er vanuit de haarvaten vocht het weefsel in getrokken. In dit weefselvocht worden vervolgens
stoffen opgenomen die in de weefsels niet thuishoren zoals te veel eiwitten, te veel water of vreemde cellen die ons lichaam zijn binnengedrongen. Het is namelijk zo dat niet alle afvalstoffen in
ons lichaam door het bloed kunnen worden afgevoerd. De grootste eiwitdeeltjes kunnen alleen via de lymfe uit het weefsel komen. In tegenstelling tot het bloedvatenstelsel is het lymfevatenstelsel
geen aaneengesloten systeem. Het weefselvocht verzamelt zich in kleine lymfecapillairen die over gaan in steeds grotere lymfevaten die uiteindelijk de lymfe teruggeven aan de bloedbaan.
De lymfeklieren
Het lymfevocht passeert eerst een aantal lymfeknopen en –klieren voor het weer terecht komt in de bloedbaan. De belangrijkste lymfeknopen vinden we in de liezen, de oksels, de hals en de
darmwand. De lymfeklieren zijn een soort zuiveringsstations waarin:
- het lymfevocht wordt gezuiverd van ongewenste stoffen
- ongewenste stoffen onschadelijk gemaakt worden waaronder bacteriën en virussen
- antilichamen gevormd worden
- lymfocyten geproduceerd worden.
Als er veel activiteit plaatsvindt in de lymfeklieren, zwellen ze op. Op sommige plaatsen, in de oksel, de lies en de hals bijvoorbeeld, is dit opzwellen goed te voelen.
Ontstaan oedemen
Door ongeval, ziekte of stress kan de natuurlijke drainage van het lichaam worden verstoord, waardoor zichtbare en onzichtbare oedemen ontstaan. (oedemen zijn onnatuurlijke ophopingen van vocht).
In de lymfe worden eiwitdeeltjes opgenomen die niet afgevoerd kunnen worden door het bloed. Deze eiwitten zorgen, als ze in het weefsel blijven, voor een aanzuiging van vocht, waardoor een oedeem
uiteindelijk kan ontstaan.
Techniek
Doctor Vodder, een Deense filosoof en bioloog, ontwikkelde rond 1930 een specifieke techniek om deze lymfestroom te optimaliseren. Via een aangepast ritme en de specifieke richting van de
spiraal- en pompbewegingen wordt de doorstroming gestimuleerd. De masseur past speciale zachte aanrakingstechnieken toe om de lymfeklieren te stimuleren en vocht en afvalstoffen uit je lichaam te
verwijderen. Er wordt vooral gewerkt met rustige huidverschuivingen met een "drukfase" en een "drukloze fase". De drukfase zorgt voor voldoende opening van de kleinste lymfevaten vlak onder de
huid die met een soort verschuifbare klepjes zijn afgesloten. Hierdoor kan de lymfe in het lymfevat komen. De drukloze fase geeft de lymfevaten weer de gelegenheid zich te sluiten, waarna de
lymfe verder afgevoerd kan worden.
Wanneer Lymfedrainage?
Lymfedrainage wordt toegepast, daar waar het lichaam problemen heeft met een overmaat aan afvalstoffen in het weefsel of met de afvoer van afvalstoffen. De afvoer wordt ondersteund, terwijl de
afbraak gewoon door het lichaam zelf gebeurt! Bij een oedeem is zo’n afvalstoffenprobleem evident, denk bijvoorbeeld aan stalbenen. Maar ook (tijdelijk) grote productie van afvalstoffen kan
oedeemachtige verschijnselen veroorzaken zoals een flinke kneuzing, een wond of ontsteking. Dit soort gevallen zijn dus ook prima te behandelen met lymfedrainage. Verder blijkt uit de praktijk
dat manuele lymfedrainage ook in veel andere gevallen een positief effect kan hebben.
Indicaties waar een wetenschappelijke onderbouwing voor is:
- Stalbenen (orthostatisch oedeem)
- Overbelaste spieren en pezen
- Stijve rug of achterhandproblemen (lumbago)
- Peesontsteking (tendinitis)
- Galletjes (idiopatische synovialitis en tendovaginitis)
- Hoefbevangenheid (pododermatitis aseptica diffusa)
- Nijlpaardhoofd (morbus maculosus)
- Elefantiasis (lymfatisch oedeem plus verdikking van de huid)
- Post-traumatische en post-operatieve oedemen
Indicaties gebaseerd op praktijk:
- Zomereczeem
- Onrust, angst, stress
- Verwerking van traumatische gebeurtenissen
Door middel van manuele lymfedrainage stimuleer je direct de werking van het afweersysteem van je paard. Bovendien bevorder je de afvoer van lymfevocht en kun je, zoals hierboven al aangegeven,
een zinvolle ondersteuning bieden bij veel ziektebeelden.
Behandeling Lymfedrainage
Bij de eerste behandeling wordt altijd eerst uitgebreid gekeken naar de aard en de oorzaak van het oedeem (ophoping van vocht). Daarna bepaal ik of en hoe het paard zal worden behandeld.
Afhankelijk van de oorzaak en locatie van het oedeem, wordt er op verschillende manieren gewerkt. Meestal wordt een bepaald lichaamsdeel behandeld. Afhankelijk van het probleem zal een effectieve
behandeling minimaal een half uur duren. Na afloop is er meestal al een lichte afname van het oedeem te zien en/of te voelen. In het geval van bv zomereczeem zal ik het gehele paard behandelen.
Voor een goed resultaat zijn meerdere behandelingen nodig. De behandeling zelf is zacht en rustgevend. Paarden vinden de behandeling vaak zeer prettig en gaan vaak slapen, likken en kauwen, of
gaan rustig eten.
Als er eventuele risico’s worden onderkend, zal ik het paard niet behandelen, maar doorverwijzen naar de dierenarts. Een voorbeeld hiervan is een ernstige ontsteking die einschuss wordt
genoemd.
